Sápmi 4 - Three days after...

De volgende 'ochtend' is de lucht grijs geworden en voorzien van een dik egaal wolkendek. Geen zon meer. Die op de Noordkaap hebben we de voorbije nacht dan toch maar mooi meegepikt. Het was hier van de eerste keer prijs en eigenlijk hadden we de tweede overnachting in Honningsvår niet nodig.
Nogmaals: geluk gehad!

We trekken erop uit en bezoeken een paar vissersdorpjes in de buurt, waar net als op andere locaties de laatste fillets nog te drogen hangen.
Daarbij op enkele plaatsen ook  de koppen die verwerkt worden tot kunstmest...







Skarsvåg is een van de aanraders. Op weg naar de Kaap is het alsmaar noordwaarts, zo dacht ik. Maar naar het einde toe is er nog een afslag: 90º links naar de Noordkaap. Wie tijd heeft, zoals Polo & Pola in dit geval, kan echter zonder probleem enkele kilometers verder rechtdoor rijden en komt aldus in Skarsvåg terecht. Er is niks te beleven, ware het niet dat over de helling achter het dorp een wandeling loopt naar Kirkeporten: een rotspunt van waarop je de Noordkaap ziet liggen. Hebben we gedaan, en foto's gemaakt. Maar ik vind deze van het dorp zelf mooier...

Eerste week achter de rug: we  trekken verder langs de noordkust van Noorwegen, naar Alta. Het is opnieuw mooi weer, goed voor een picknick onderweg. De stad zelf is een heel langgerekte dorpskom waar je meer dan 10 kilometer aan een stuk maar 50 per uur mag rijden, met een paar keer 30 bij scholen en kerken. En geen kat die er ook maar aan denkt om door te vlammen. Rustig en relaxed. No stress. Aan de rand van de 'stad', dus zo'n 10 kilometer van ons hotel, ligt het ALTA Museum waar zich de oudste rotstekeningen van Noord Europa bevinden. In de rotsbodem gebeitelde figuren van rendieren, elanden, beren, vissen, boten, mensen... Een aantal zijn ingekleurd zoals ze volgens (sommige) archeologen vermoedelijk ook vroeger geweest zijn. Anderen liggen er 'puur natuur' bij wat dan weer een tweede groep wetenschappers meer waarschijnlijk lijkt. Ze hebben ook een vrij brede tijdsvork uitgerekend waarbij de tekeningen zouden dateren van tussen de 2000 tot 5- à 6000 jaar geleden. Ik heb er geen idee van, maar probeer mij er mij wel wat bij voor te stellen. Noordeuropese oudheid...


Op weg tussen twee vindplaatsen wandelen we langs de rand van de Altafjorden. Mooi uitzicht.
Ook deze boot heeft zijn beste tijd duidelijk gehad, maar hoort wellicht niet bij het cultureel erfgoed. Hoewel...?!
Het brengt mij op een idee: misschien moest ik -tussen het bloggen door- maar eens aan een fotoboek beginnen. Onderwerp: afgetakelde bootjes aan de waterkant, waar ook ter wereld. Vermoed dat ik er al heel wat in m'n fotoarchief heb. Old man and the Sea?



Na het buiten- en binnenbezoek van dit museum is er tijd voor een koffie op het terras. Met nog meer uitzicht. En zeg nu niet dat we ginder geen mooi weer hadden: dit is al de derde foto op rij met blauwe lucht, en voor wie volhoudt volgen er nog meer...

Daags nadien krijgen we in Peppe's Pizza de beste ontbijtkoffie van de hele reis voorgeschoteld. Daarna volgt een lange adembenemende autorit met dito panorama's langs betoverend mooie fjorden. Omdat er vandaag heel wat kilometers moesten afgemaald worden en veelvuldig stoppen niet aan de orde was wordt het voor mij misschien wel de dag van de duizend gemiste foto's. Geen ramp, la Pola reist tegenwoordig 'met een iPhone op schoot' en schiet er vrolijk op los: achter elke bocht een nieuwe click voor weer een sjieke foto van een volgende schitterende fjord. Ikke toch een beetje jaloers...

Vandaag is Tromsø het einddoel. Grootste Noorse stad boven de poolcirkel, ondertussen al 70.000 inwoners, op een gelijknamig eilandje dat verscholen en beschut ligt in de veelheid van brokstukken van de Noorse fjordenkust. Beschut, maar behoorlijk naar het westen en met een noordelijke oriëntatie. Wat krijg je dan 's nachts, om half twee bij een eerste sanitaire slaaponderbreking? Knalgeel licht tussen de verduisteringsgordijnen, en dus de knapste middernachtzon van de hele reis. Sta versteld, ga eerst plassen en maak dan nog een half uur foto's...

Studentenstad, behoorlijk wat leven dus. Restaurants, cafeetjes met terrassen, winkelwandelstraat, veel toerisme met haven en eigen vliegveld. Tijdens WO II de enige stad in het noorden die volledig gespaard bleef van de Duitse vernietigingsdrang. Het oude centrum is vrijwel intact gebleven, en dat is er ook aan te zien. De vele oude houten huizen maken deel uit van historische wandelingen. Toch hebben wij er eentje gevonden dat niet op de plannetjes staat. Een werkhuis aan de rand van de scheepswerf: zeker oud genoeg en nog steeds in gebruik. We vinden dat dit zeker een foto waard is. 

Maar op vrijwel dezelfde plek draai ik 180º om mijn lengteas en sta voor dit pareltje.  Schitterend gebouw uit midden 19de eeuw. Ligt ook niet echt op de toeristische route. Goed zo! Gemeenschapshuis dat nog steeds dienst doet. En er zijn nog veel meer juweeltjes te bewonderen. Voor een uitgebreid overzicht wordt het wachten tot Pola's reisalbum klaar is. En niet alleen van de oude, maar ook van de moderne architecturale hoogstandjes die er deel uitmaken van het stadsbeeld zijn er prenten gemaakt. Iedereen is uitgenodigd om een kijkje te komen nemen. Plots herinner ik mij uit het blote kalende hoofd dat dit op 14 juli was: Quatorze Juillet, de dag waarop wij tot twee maal toe in gesprek raakten met Franse toeristen. En verder van de hele reis niet. Toeval...?? De avondlijke klim met de Cabin Car om de nachtzon nog eens te bewonderen vanop een bergterras schenkt geen voldoening. Tot we terug afdalen en hare majesteit net nà middernacht toch even tussen de wolken verschijnt. Levert speciale fotografische effecten op. 

Juist ja, die komt U bij gelegenheid thuis maar eens 'bewonderen'.

Maar goed, ik las een tussenstop in. Zelf wat op adem komen en ervoor zorgend dat U, beste lezer, vandaag ook nog iets anders kunt doen dan bloglezen en natgeregende ramen 'lappen'...

Sápmi 3 - De Noordkaap

Ik dreig de tel kwijt te raken. Is het nu dag zes of al zeven vandaag? Dat we onderweg zijn door Lapland, of dat we al terug zijn in ons eigen Regenland? En speelt dat een rol in de beleving of heeft dat enig belang voor wat we daar uitvreten 'on top of the earth'? Neen, en dus maak ik er de 'volgende' dag van...

Die begint voor we Karasjok verlaten met een telefoontje naar de Noordkaap: +47 90831179: " We blijven twee nachten in Honningsvåg. Wanneer komen we best? Weersvoorspelling...?" Het maakt niet uit voor Jonas. We hebben een toegangsbewijs en bekijken ter plekke wel hoe het weer is. Vanaf nu wordt het spannend. Dit was hét doel van de reis, en we komen stilaan dichterbij.

Onderweg maken we toch een ommetje naar een van God vergeten dorp aan een uitloper van de Barentszee. We dalen er af naar een trollenstrand. Rust. Geen kat te zien.  Maken tijd voor een picknick. Het smaakt.
Iets verder wel (weer) rendieren langs de weg...







Maar daarna willen we naar de noorderzon. Op het eind nog een paar lange tunnels door, en dan arriveren we in Honningsvåg. Hotel opzoeken, douchen, wandeling langs de haven naar een goed restaurant en alvast genieten van een lekker maal. En van de kleuren, want de zon doet haar best. Dit blijkt maar een voorproefje te zijn. Het weer blijft oké die avond. Tegen negen uur zetten we aan richting Noordkaap. 30 kilometer rijden, en daarin zijn we niet alleen. Geen Antwerpse noch Brusselse Ring-toestanden, maar wel af en toe volk op de baan. Allemaal in dezelfde richting: up to the north.



Van alle kanten zijn ze gekomen... Ha neen, daar komt ge alleen vanuit het zuiden hé, maar goed: allemaal om te zien hoe de zon er niet in kan slagen om onder te gaan. Nu niet tenminste, niet in de hoogzomernacht.
Er waren nog veel meer campers, maar op dit prentje kon alleen een stukje van de eerste rij. En al die fietsers: de strafste zetten hun tentje neer aan de Kaap en genieten vanop de allereerste rij. Schitterend!

En dan, de Noordkaap: 71º 10' 21"
mét monument,
mét middernachtzon
en mét la Pola herself!
Een geweldig hoogtepunt in een prachtige reis. Achteraf zal pas blijken hoeveel geluk we hier gehad hebben met het weer.
Bijkomend toeval dat we bij het verlaten van de parking vlak langs de weg op een groepje rendieren stuiten. Ruim over middernacht weet de zon nog van geen wijken en gunt mij deze prent. Polo op zijn knieën tussen de keien: meteen een kippenvel-afsluiter van een heel speciale avond.

We hadden er al op gedronken:  op de zon die maar niet onder kon, op de fijne reis en op wat er nog komen zou. Wisten wij veel dat binnen het uur Rudolf zelf voor mijn lens zou paraderen in een onwaarschijnlijke setting. Puur chance, en dat maakt een mens gelukkig...

Sápmi 2 - Het land van de Sami

Gisteren heb ik mij met luie moeite door een heuse herfstdag geworsteld. Wat een weer!! Stortbuien en stormwinden, donder en nachtelijke bliksem, grijze lucht en instortende temperatuurschalen. Van pure ellende 's namiddags naar de Tour de France gekeken. Al was het maar om de zon even te zien. Met koers waar de spanning geprogrammeerd wordt via "oortjes", commentatoren en analisten vooral zichzelf graag moeten horen en de zotste toestanden bijeengepropt worden op de flanken van een Hollandse berg heb ik het eigenlijk wel gehad. In dit geval wilde ik enkel en alleen wat opwarming bij beelden van blauwe Alpenluchten en een stralende zomerzon. Het is mij gelukt, de grauwgrijze zaterdag werd overleefd. Resultaat: fotoselectie van de volgende dagen is afgewerkt. Hier gaan we...

Op dag drie lopen we in het hoge noorden van Finland een geologische route. Grijs en miezerig, maar best haalbaar. We zijn toch geen doetjes! In de buurt van het Goudmuseum in Tankavaara kan U op enkele uren tijd door de meest gevarieerde aardkundige systemen wandelen: diverse begroeiingen en bodemstructuren worden ons onder de plankenvloer geschoven. De Hoge Venen van het noorden? En bovendien in de ruime omgeving van de 19- /vroeg 20-eeuws Scandinavische goldrush. Speciaal!

Het kan er zo ongelofelijk stil zijn. En van passanten, laat staan tegenliggers is er al helemaal geen sprake. Hier kunnen we het nog wel een tijdje volhouden. Hoewel, Polo krijgt honger... en ten tweede male gaan we voor een bord rendier: na de soep de 'burger'. Nu in het nabijgelegen Gold-restaurant. Sfeervolle blokhut uit de tijd van toen. 's Avonds stoken we de sauna warm,  gaan uit de kleren, zweten ons te pletter en vallen dan als twee blokken kreupelhout in slaap. Meer moet dat niet zijn!

Dag vier: we naderen de Noorse grens. Eerst nog even de SIIDA bezoeken, het museum van de Sami in Inari. Een absolute aanrader, zowel binnen als buiten. Zeer informatief. Over de levensstijl en -gewoontes van de Lappen, maar ook het verloop van de seizoenen en de invloed daarvan op de natuur komen uitgebreid aan bod. Lezen én kijken. Of omgekeerd: weet niet wat best is voor U.

Op dit moment zijn er ook twee tijdelijke exposities. Toevallig allebei fotografisch? Petri Nevalainen over natuurlijke houtkunst gewrochten en Antonio Briceño over het leven van de Sami bij hun rendierkudde. Ook heel mooie karakterportretten. Twee keer de moeite waard. Wij kwamen ogen te kort...

In de late namiddag trekken we de grens over en arriveren in Kassatsjok... Artisjok? In Karasjok!! Onze eerste halte op Noorse Lapland-bodem. We 'dineren' in een traditioneel Sami-restaurant, en Polo gaat voor rendierfilet. Het is hier een echte 'filet de filet'. Nog nooit zo'n lekker en zacht vlees gegeten! (Ben dan ook nog niet bij Herman, Goossens, Bru of Huysentruyt over de vloer geweest.)

Dag vijf: we hebben geluk met het weer. Stralend blauw, of toch: meestal is er blauw te zien tussen de niet te dikke wolken. Worden wat zenuwachtig want de Noordkaap nadert. Enfin, U begrijpt wat ik bedoel: wíj naderen de Noordkaap en hopen op mooi weer om de middernachtzon aldaar te kunnen aanschouwen! Maar nu eerst naar het Noors Sami-parlement. Daar is geld genoeg. Ook voor deftige binnenhuis- en andere architecten blijkbaar. Geen politieke beslissingen, wel advies. Hier wordt gewaakt over de talen en de cultuur van het Sami-volk. Respect voor etnische minderheden.

De zon gaat nog meer haar best doen en zorgt voor een aangename buiten-dag met wandeling en picknick. Terug bij het hotel is er een uitgelezen moment om de enige echte Sami-vlag, die zowel in Noorwegen, Finland, Zweden als Rusland rechtsgeldig mag wapperen, in pixels te vatten. Frisse wimpel, vind ik.

Naast het hotel ligt het Noorse Sami-park, of Sápmi. Spreekt minder aan en kan eigenlijk niet tippen aan de Finse variant die we eerder bezochten, maar de folders raden wel de multimedia show aan. Met een beetje schrik dat we hier in een klassieke toeristenval gaan trappen kopen we toch twee tickets en wagen het erop. Schitterend: dia-presentatie, muziek, film en dan in het auditorium een all-in-one van goed 20 minuten. Om stil van te worden. Heb in de shop meteen de muziek van Johan Anders Baer gekocht. Draait terwijl ik dit schrijf.

En nu hap ik even naar adem en schenk mezelf een verDuveld lekker biertje in. Voor het volgende verslag over onze meest noordelijke escapade spaar ik wat inspiratie en schrijfvaardigheid op, hoewel de beelden dan misschien écht wel voor zichzelf zullen spreken...

Sápmi 1 - The Arctic Circle

Om een en ander goed te maken en mijn zeer gewaardeerd lezerspubliek niet al te lang aan het lijntje te houden ben ik vandaag maar vlug aan de slag gegaan. Foto's opgeladen naar het bewerkingsprogramma, meteen per dag gegroepeerd, hier en daar wat bijgewerkt, vooral streng geselecteerd en waar nodig geliquideerd, en tenslotte heel zuinig kiezen uit en dan beslissen wat er in de blog aan bod kan komen. Gelukkig was het niet echt heet vandaag...

Maar ook 'het boekje' kwam eraan te pas om mij het pad te wijzen en aldus het relaas van de trip toch enigszins bij de realiteit te laten aansluiten. De start was meteen rechttoe rechtaan: Hoboken - Amsterdam met de auto, daarna middels twee vlotte Finnair-vluchten van Schiphol via Helsinki naar Rovaniemi. De klok een uur vooruit draaien. Hola, dan zijn we toch écht op reis! Bagage is er snel, een voordeel van een kleine luchthaven. Voor de huurauto is het ook al niet aanschuiven, om dezelfde reden. Alles lijkt hier zo kleinschalig: goed vijf minuten na vertrek van de parkeerplaats rijden we de hotelparking op. En zoals gezegd: alles is goed geregeld. Inchecken, bagage wat herschikken, iets fris drinken, een douchke pakken, even online om te laten weten dat we goed zijn aangekomen, en dan mijn eerste rendiersoep. Dan heb je meteen warm gegeten, zoals ze die daar serveren. We willen ten faveure van de spijsvertering nog een korte wandeling door de stad maken. Stad? Dan maar even buitenom: langs de rivier, over de brug naar de houten kerk en nog wat andere 'bezienswaardigheden'.  Die stellen eigenlijk niet veel voor, maar daar is het ons ook niet om te doen. Wij zijn hier voor de natuur, de Lappen - Sami zoals zij hier worden genoemd - en hun rendieren, én voor het licht.

Het licht dat hier in de zomer, ik schreef bijna -maanden maar laat het ons bij een aantal -weken houden, blijkbaar gratis is en waar je naarmate je hoger op de aardkloot kruipt richting Noordpool steeds langer 24/24 van kan genieten. Het begint hier al goed: met onze tippen bijna op de poolcirkel -7 kilometer verderop - zien we de zon om 10 uur 's avonds nog 'volle petrol' door het kerkraam 'vlammen'. Niks geen spots, puur natuur. Knap toch, en sfeervol mediteren...
Heer Polo legde zich voor het eerst in zijn lange leven te ruste met een slaapbril op, en toen werd het donker.


Prima geslapen en het rendier goed verteerd. Vandaag begint de reis echt. Na het ontbijt hoor ik nog op BBC World dat de Grieken 'Neen' hebben gestemd: OXI. Was te verwachten zeker? En wat vinden ze er hier van? "Het zijn lappen!" zeggen de Lappen. Wij trekken verder noordwaarts, en zoals ik eerder zei zijn we niet ver van de poolcirkel: the Arctic Circle.

Deze Mevrouw weet er alles van. Zij heeft mij op sleeptouw genomen en mag nu als eerste van ons tweekoppig gezelschap de lijn overschrijden: de poolcirkel bevindt zich op 66ᴼ 32' 35" noorderbreedte. En dan komen die Grieken toch ook weer aan zet zeker: de term 'Arctic' komt van het Griekse 'Arktikos' waarmee 'het land van de grote beer' wordt bedoeld. De Grote Beer, inderdaad, die het hele jaar door te zien is in het noordelijk hemelzwerk. Als ze daar ook al een lepel in de pap hadden? Daar kan toch geen ene Indo-germaanse Duitse(r) tegenop. Zelfs geen twee !!

Wie wil weten waarom die lijn net daar getrokken is, die kan dat hiernaast lezen. Voor alles is een verklaring. Je moet er maar opkomen. Onze eerste doelstelling is al bereikt, veel makkelijker dan gedacht. En toch kriebelt er iets: weer een van die magische breedtecirkels overschreden. Wat rest er ons nog: de zuidpoolcirkel?!

Het wordt tijd om hap één van het Lappenverhaal af te sluiten en door te slikken. Dat kan enkel met een paar sfeerbeelden die ons die tweede reisdag al gegund werden. Op school leerden wij Finland kennen als 'het land van de duizend meren'.  Onvoorstelbaar, dacht ik toen. Nù las ik op het vliegtuig in een Finnair-magazine dat er maar liefst 188.000 meren en meertjes geteld zijn op wat er nog rest aan Finse bodem. Hiernaast ziet U er een van. Toch een foto waard dacht ik toen...




En geen kilometer verder stonden we oog in oog met onze eerste vrije rendieren op Lapse grond. Hier zijn de zwarte schapen wit, da's ook weer eens iets anders.

Morgen meer? Het kan ook overmorgen zijn, of nog later en meer... als U er dan nog zin in hebt?!

Terug aan de blog-slag...

Het is hier 'even' stil geweest. Dat is het minste wat ik ervan kan zeggen. Een 'valse' heropstart moeten velen onder U gedacht hebben: "Willen en niet meer kunnen..." Daar leek het sterk op, maar niets is minder waar. En dus denk ik net nu, één maand na de lancering, deze MMMP-blog écht op gang te schieten. Na drie weken absolute stilte voel ik mij verplicht tot een woordje uitleg. Ik ben ooit het noorden kwijt geweest. Meer dan eens zelfs. Welnu, heer Polo heeft de afgelopen weken ruim de tijd genomen én de gelegenheid gehad om dat terug te vinden. Het Noorden!! En hoe...?!!

Zij die MMP het voorbije decennium gevolgd hebben weten dat La Pola, de sterke vrouw die achter mij staat, een haast bovenaards talent bezit om mooie reizen te organiseren. Zij heeft het dus weer eens gedaan: een 17-daagse rondrit door Lapland.  Twee weken boven de noordpoolcirkel. Tien dagen het licht nooit uit. Schitterende ervaring. En ondertussen twee kapen op het programma: de Noordkaap zelve en eigenhandig de 64 ronden. Het was me wat: "Some of you will need me, but most of you did feed me (with lots of congrats and wishes)... Now I'm sixty-four !!"

De foto's worden vanaf morgen geselecteerd en opgeschoond waar nodig. Tussendoor vlooi ik mijn notaboekje uit om het akkefietjes-kaf van het verhaal-koren te scheiden en begin ik aan een kladversie van het reisverslag. Hopelijk lukt het U de komende dagen in schuifjes een verteerbare weergave van onze trip voor te schotelen. Hierbij al een beeld van het bewuste boekje: meer details over de inhoud volgen later...